25.5.24

Mehmet Saygın : Karikatür ve Yapay Zeka

Yapay zeka ve diğer sanat türleri üzerine konuşulduğu gibi yapay zeka ve karikatür ilişkisi üzerine de konuşuluyor bir süredir, son yarışma meselesi de tartışmayı alevlendirdi. 
Karikatürün yapay zeka ile ilişkisi resim, illüstrasyon gibi sanat dallarına göre daha çetrefilli çünkü karikatürün bileşenlerinden birisi zeka, ya da zekanın yarattığı kışkırtıcı fikir. Eh rakibi de bir şekilde zeka. 
Bu sebeple "bu karikatürü yapay zeka mı yapmış" tartışması biraz eksik kalıyor diye düşünüyorum. 
Son yarışmadaki karikatür buz gibi yapay zeka ürünü, üreteni aksini söylüyorsa bundan sonrası kişisel tartışmaya girer, beni ilgilendiren kısım o değil. Onu geçelim. 
Hicabi Demirci ağabey, çizerin orijinal çizim dosyalarını göstermesini istedi, diğer karikatüristlerin hakkını korumak adına hızlı bir çözüm ama çizer orijinal dosyaları gösterse bile bir anlamı yok, kendisi de çizmiş olabilir ama bu halen bir yapay zeka eseri. 
Yapay zeka ile çizmiş deyince şu an gözden kaçırılan bir nokta var. Yapay zeka insanlar için henüz gerçek yaratıcı aşamaya gelmedi ancak birçok alanda mükemmel bir asistan görevi görüyor. 
Güncel örnek olduğu için bu son karikatürden gidelim. 
Yatağına yatmış, solunum cihazıyla da cep telefonuna bağlanmış bir çocuk var. Bu fikir aklıma geldi, iyi bir karikatür fikri olduğunu düşündüm diyelim. YZ ile görsel üreten bir programa girip fikrimi yazıyorum; 
“A boy lying in a bed is connected to a giant mobile phone screen with a respirator for breathing. Mobile phone is standing next to the bed. The other end of the respirator is connected to the middle of the mobile phone screen, phone screen is empty and bright, cartoon style." 
Program saniyeler içerisinde bana 4 tane çizim gösteriyor. 
Yenile tuşuna basarsam saniyeler içerisinde 4 tane daha veriyor. 4 tane daha, 4 tane daha. Ve yenileme tuşuna basarken bu dört örnekten beğendiklerim yönünde gitmesini sağlayabiliyorum. Kompozisyonunu beğendiğim bir görseli yeni başlangıç noktası seçip, sonraki görselleri o kompozisyonda isteyebiliyorum. Pixar stilinde, Disney stilinde yap diyebiliyorum, seksenlerin illüstrasyon çizgisini tuttur diyebiliyorum. Her yeni gelen 4 çizim, benim ilk akıl ettiğim fikri daha doğru görselleştirmem için bana benim de akıl etmediğim ipuçları veriyor. Sanki yüzlerce konsept sanatçısı haftalarca benim için çalışmış gibi, bir saat içerisinde yüzlerce görsel bana sunuluyor. Sadece beş dakika içerisinde yaptığım örneklerden bir kolaj ekledim bu paylaşıma (Yukarıda)
Diyelim ki çok iyi derecede Illustrator programı kullanabiliyorsunuz ya da tablette çizim yapmaya çok hakimsiniz. Katarsınız alt katmana bu görseli, üzerinden boyarsınız. Ya da gerçek boyalarla kalemlerle yıllarca uğraştınız, tekniğiniz mükemmel, ekranın karşısına geçer, çizer boyarsınız bu karikatürü. 
Bu sizin karikatürünüz mü? 
Bu noktadan sonra herhangi bir karikatür yarışması neyi ölçebilir, değerlendirebilir? 
Yarışma kurulu bir çare olarak; “Dijital iş kabul etmiyorum” dese bile ölçüp ölçebileceği ancak teknik yeterlilik, teknik ressamlık olur. İşçilik yarışına döner. 
Altyapısı, fikri, kompozisyonu, renk dünyası üretene mi ait bilme şansı yok! YOK! 
Bu konuştuğumuz karikatürün sahibi Adobe Illustrator dosyalarını çıkarsa yine de bu karikatür onun diyebilir miyiz? 
Bana göre mevcut koşullarla karikatür yarışmaları artık anlamını koruyamaz. 
------------------- 
Bu bizler, karikatürseverler, bu işe yıllarca emek vermiş, düşünmüş, üretmiş, teknik geliştirmiş insanlar için çok kötü, hayal kırıklığı yaratan bir durum ama mizah dergilerinin kapanmasını da içeren bir başka değerlendirme yapılabilir. Değerlendirme sonucu bizleri üzecek olsa bile. 
Mizah dergileri ya da gazetelerde karikatüre ayrılmış alanlar; zeki, söyleyecek bir sözü olan, cin fikirli, olaylar arasındaki bağlantıları diğer insanlardan farklı kurabilen, bu bağlantıyı düşündürücü ve komik bir şekilde ifade edebilen yaratıcı insanlar tarafından dolduruldu yıllarca. Bu insanların bir özelliği de bu buluşlarını ifade edebilecekleri bir çizgi tekniği, bir uzmanlık için emek harcamalarıydı. Bir karikatür, bir fikri buluş ve bunu ifade edecek bir teknik hakimiyet gerektiriyor. Sonra birden bir şey oldu, internet 2.0’la birlikte sosyal medya hayatımıza girdi ve yukarıda saydığım cin fikirli insanların bir kısmının artık teknik bir hakimiyet için emek harcamasına gerek kalmadı. 3-4 mizah dergisinde 2. Sayfada yer alan güncel karikatürleri toplam 10-15 kişi üretirken tüm ülke aynı güçte mizahı iki satır yazıyla yapabilir oldu. Hem de anında, hem de sürekli, hem de binlerce katı miktarda. 
Şimdi, biz sevsek de sevmesek de YZ bu milyonlarca yeni içerik üreticisine, sözlü üretimlerini görselle güçlendirme, ifade etme imkanı verecek. YZ ile görsel üretimi, çok gelişmiş gibi görünse de henüz emekliyor. Twitter’da, Instagram’da paylaşım yapacak bir kişi YZ programını açacak cep telefonunda, yazı bile yazmadan, tarif ederek karikatürünü çizdirecek. YZ artık o kişiyi ve takipçilerini tanıdığı için bugünkü gibi dörtlü dörtlü arama da yapmayacak, tam olarak o kişini her zaman kendini ifade ettiği şekilde çiziverecek karikatürü, o kişiye ait bir TARZ yaratacak. 
Bizim bildiğimiz, tanımladığımız karikatür olmayacak o, evet ama yeni bir karikatür doğacak ve bugünkü gibi yüzlerce değil milyonlarca karikatürist olacak bir kaç yıla kadar. Bu iyi midir, kötü müdür buna kendi dünya görüşlerinize göre karar verebilirsiniz. 
Karikatürde fikir öz ise iyidir, sanatsal teknik öz ise tartışılır. 
Photoshop gibi dijital imkanlar birer "ARAÇTIR", YZ böyle değil önermesi bugün için geçerliyken, kısa bir süre içerisinde YZ'nın araç olduğu imkanlar gelecek. 
---------------- 
Peki, bu durumda karikatürist, illüstratör, çocuk kitabı çizeri, konsept sanatçısı vs kendini nasıl koruyacak? 
Bu soruya umut verici bir cevap vermek çok zor, herkesin çok zorlanacağı kesin. 
Eğer bir çizer bunu asıl işi olarak yapıyorsa, geçimini çizerek sağlıyorsa, çizim hobisi değilse, “İş” tanımını bütüncül olarak ele almak zorunda kalacak. YZ üretimi yapabilir ancak “İş” başka bir şey. İlişkiler, pazarlama alanları, hakların takibi, lisanslama gibi konularda diğer rakiplerinin önüne geçmek zorunda kalacak. 
YZ ile asla rekabet edemeyeceği stok görsel, kitap resimleme vs. alanlarından çok orijinal işlerin değerini yükseltecek, insan üretici olarak kıymetini satabileceği ortamları oluşturmak zorunda kalacak. 
NFT teknik imkanlarının aksine sansasyonel ve spekülatif yönüyle öne çıktı, ne yazık ki ancak çizer haklarının takibi ve korunması için gelecekte standartlara temel olacak. Tarık Tolunay ve Birol Bayram bu alanda kıymet yaratabilen çok önemli örnekler. 
Penguen dergisi çizerleri, uygulamadaki hatalarına şerh düşmek kaydıyla, çok doğru bir hareket başlatıp, karikatürlerinin haklarını korumaya çalıştılar, ama bu mücadeleye katılıp bir zemin yaratması gereken karikatür dünyası ne yazık ki çeşitli saiklerle bir kaşık suda boğdu bu çabayı. Bu ayrı ve uzun bir tartışma konusu. 
Uzun lafın kısası, YZ diğer sanatlarda olduğu gibi karikatürde de yerleşmiş yargılarımızı altüst edecek. Sadece son üründe değil, üretim süreçlerinde de işin içine girecek, üretim şekillerini değiştirecek. Her şey altüst olacak, evet ama altı mı daha iyi üstü mü bunu zaman gösterecek. 
Karikatürle uğraşan ne kadar büyüğüm, küçüğüm varsa saygıyla, sevgiyle selamlıyorum, ayrı ayrı çok kıymetlisiniz. 
Mehmet Saygın.

20.5.24

34. Uluslararası Gura Humorului Festivali Karikatür Yarışması 2024, Romanya

34. Uluslararası Gura Humorului Festivali Karikatür Yarışması 2024, Romanya
12-14 Temmuz arasında yapılacak olan Uluslararası Karikatür ve Mizah Edebiyatı Festivali dolayısıyla düzenleniyor. Bu yılki etkinlik de internet üzerinden / çevrimiçi gerçekleştirilecektir. 
Konu: EVRİM (Evolution) 
Teknik: Serbest.
1 Ocak 2024 sonrasında üretilmiş, hiç yayınlanmamış, dijital ürünler dahil olmak üzere, orijinal eserler katılabilir. Katılacak eserler, ayrıca, başka yarışmaya gönderilmiş veya ödül kazanmış olmamalıdır. Katılım formu doldurulup kısa biyografi ve 6x9 cm. ölçüsünde bir foto/karikatür portre ile eklenmelidir.
Sayı: Jüri değerlendirmesi için her katılımcıdan iki (2) eser isteniyor.
Yarışmaya katılım bedeli yoktur.
Boyut: Geleneksel postayla yollanacak orijinal işler A3 / A4 ölçüsünde olmalıdır. 
Dijital katılım: minimum 1600 x 1200 piksel, JPG format.
Eserler geri verilmez ve bu yarışmaya ait yayınlarda sanatçı adı belirtilerek kullanılabilir.
Ödüller: 500, 300, 200 Avro; (bu etkinliğe ilk kez katılan bir yarışmacıya) "George Gavrileanu" Ödülü 200 Avro. 
18 Yaş altı katılımcılara ödüller: 100, 50, 25 Avro. 
Kazananlar 08 Temmuz’a kadar açıklanacak, kazananlardan ödül törenine katılamayanların diplomaları posta yoluyla, nakit ödülleri banka aracılığıyla gönderilecektir. 
Ödül töreni: 14 Temmuz 2024. Törene katılmak isteyenlerin yol, yemek ve konaklama giderleri kendilerine/üyesi oldukları derneklere aittir; önceden haber verilmesi halinde rezervasyon konusunda yardımcı olunacaktır. 
Jüri, ödülleri vermeme, paylaştırma, özel ödüller verme yetkilerine sahiptir.
Son katılma: 25 Haziran 2024 (Posta damgası esas alınır).
Adres: Muzeul Obiceiurilor Populare din Bucovina, str. Sfântul Gavril, nr 14, 725300 - Gura Humorului, judeţul Suceava, România. 
VEYA 
Elektronik posta yoluyla katılım adresi: umorlahumor@gmail.com 
Ek bilgi için:
Gura Humorului Festivali Basın İlişkileri Bürosu:
• Küratör: Galavan Robert George - Folk Customs Museum in Bucovina (Muzeul Obiceiurilor Populare din Bucovina)
Tel: 00 40 757485882
E-mail: umorlahumor@gmail.com 
• Kültürel danışman: Profesör Sever Dumitrache 
Tel: 00 40 723270520.
Kaynak: caricaturque 
Katılım Formu (entry form.docx) indirmek için bkz: umorlagurahumorului.

1.5.24

3. İzmir Uluslararası Portre Karikatür Şenliği başarı ile tamamlandı

Üçüncü kez güzel İzmir'imizi dünyaya tanıttık. Halkımıza portre karikatür sanatının eşsiz örneklerini ücretsiz sunduk. Dokuz farklı ülkeden ve kültürden 16 çizer İzmir'de tek yürek, muhteşem bir ekip çalışması çıkardılar. Çizdiler, gezdiler, eğlendiler ve hatta birlikte şarkılar söylediler. Yine herkes mutlu, yine herkes harika anılar biriktirdi. 
Dünyada programı ve kapsamı ile tek olan etkinliğimizin devamını sağlayan Belediye Başkanımız sayın Dr. Cemil Tugay'a, gerçekleşmesinde emeği geçen Kültür ve Sanat Daire Başkanımız sayın Ceren Umay hanımefendiye, Kültür Müdürümüz Yener Ceylan beye ve tüm muhteşem ekibimize sonsuz teşekkürler. Dünya çapında portre karikatürcüleri ve onların yüz binlerce hayranları tarafından takip edilen, örnek alınan, keyifli etkinliğimizin devamını ve İzmir'in sembolü haline gelmesini diliyoruz. 
Menekşe Çam 
Karikatürist, Küratör. 

26.4.24

Çaycuma Belediyesi Karikatür Yarışması 2024, Zonguldak - Türkiye

ÇAYCUMA BELEDİYESİ
2024 YILI
KARİKATÜR YARIŞMASI ŞARTNAMESİ

1. YARIŞMANIN KONUSU 
MANDASI VE YOĞURDUYLA ÇAYCUMA 
Batı Karadeniz’in en önemli akarsuyu olan Filyos Irmağı’nın kenarına kurulan ve doğal yapısı itibarıyla bölgenin en önemli tarım alanlarına sahip olan Çaycuma’da geleneksel olarak manda yetiştiriciliği yapılmaktadır. Yoğurt yalnızca yöresel bir ürün değil, Çaycuma’yı tanıtan, kültürünü yansıtan bir simge; türkülere, manilere konu olan bir kültür öğesidir. 
Mandaların yılın 11 ayı yeşil kalan doğal meralarda otlaması nedeniyle Çaycuma Manda Yoğurdunun kendine has kekremsi bir tadı vardır. Yoğurtçuluk, Çaycuma yöresi için önemli bir geçim kaynağıdır. Yağlı sütten doğru mayalanmış bir Çaycuma yoğurdunun kaymağı bir parmak kalınlığa ulaşır. Mayalandığı kabın ters çevrilmesi durumunda bile dökülmeyecek kadar katı olan yoğurdun içindeki su oranı oldukça düşüktür. Bu nedenle bıçakla kesilip, çatalla yenir. 
İyi bir protein kaynağı olan Çaycuma Manda Yoğurdu üzerinde çeşitli üniversitelerin yaptığı çalışmalara göre mineral değeri son derece yüksektir. İçindeki probiyotikler nedeniyle sağlığa son derece faydalı olan Çaycuma Manda Yoğurdu laktoz oranının düşük olması nedeniyle alerjisi olanların bile tüketebileceği bir besindir. Türkiye’de coğrafi işareti bulunan tek manda yoğurdu olma özelliği taşıyan Çaycuma Manda Yoğurdu, tam bir şifa kaynağı olarak da tanımlanır. 
2. SON KARİKATÜR GÖNDERME TARİHİ 
Karikatürler 05 Temmuz 2024 günü saat 23.59’a kadar gönderilmelidir. 
3. KOŞULLAR 
a-) Yarışma amatör ve profesyonel bütün karikatürcülere açıktır. Çizim tekniği serbesttir. Seçici Kurul Üyeleri ve birinci derecede yakınları yarışmaya katılamazlar. 
b-) Yarışmaya gönderilen karikatürler daha önce başka bir ulusal ya da uluslararası yarışmada ödül kazanmış olmamalıdır. Seçici Kurul’un aynı ya da benzer saydığı veya başka bir karikatürcüye ait olduğunu belirlediği karikatürler değerlendirme dışında tutulacaktır. Finale kalan / ön elemeden geçen karikatürler 07-12 Temmuz 2024 tarihleri arasında Çaycuma Belediyesi internet sitesinde askıya çıkarılacaktır. Bu sürede vatandaşların da katılımıyla eğer varsa benzerlik tespiti yapılacaktır. 
c-)Bir katılımcı, yarışmaya en fazla üç (3) adet karikatür gönderebilir. 
d-) Yarışmaya gönderilen eserler arasından jüri tarafından yayımlanmaya değer bulunan karikatürler bir karikatür albümünde toplanacaktır. Yayımlanmaya değer görülen eserlerin sergilenmesi Çaycuma Belediyesinin uygun gördüğü yerde ve zamanda gerçekleştirilecektir. Jüri tarafından yayımlanmaya değer görülen ve albüme alınmak üzere seçilen eserlere ücret ödenmeyecektir. Çaycuma Belediyesi albümü basılı hale getirmek ya da elektronik ortamda yayımlamakta serbesttir. 
e-) Yarışmada ödül kazananların ödül töreni için gelecekleri Çaycuma’da konaklama ve yemek giderleri Çaycuma Belediyesi tarafından karşılanacaktır. 
4. GÖNDERME ADRESİ 
Yarışmacılar karikatürlerini caycuma.bel.tr/karikatur web sitesinden ana sayfadaki “Başvur” butonuna tıklayıp ekrana gelen Başvuru Formunu doldurduktan sonra dijital olarak gönderecektir. Karikatürler en fazla A3 boyutunda, 300 dpi, JPEG formatında ve maksimum 10 MB olmalıdır. 
5. SEÇİCİ KURUL 
Ergün Gündüz (Karikatürist) 
Zafer Temoçin (Karikatürist) 
Mete Arif Tokmak (Karikatürist) 
Kürşat Coşgun (Karikatürist) 
Ayşen Baloğlu (Karikatürist) 
Fethi Gürcan Mermertaş (Karikatürist) 
Behzat Taş (Karikatürist). 
6. ÖDÜLLER 
Birincilik Ödülü: 20.000 TL 
İkincilik Ödülü: 15.000 TL 
Üçüncülük Ödülü: 10.000 TL 
Mansiyon (3 Adet): 5.000 TL 
Sezai Oruç Özel Ödülü: (1 Adet) Sertifika. 
7. ÖDÜL TÖRENİ VE SERGİ AÇILIŞI 
Ödül töreni ve sergi açılışı Çaycuma Belediyesi tarafından, her yıl 20 Temmuz haftası içinde yapılan “Çaycuma Günleri” etkinlikleri içinde yapılacaktır. 
8. SON HÜKÜMLER 
a-) Çaycuma Belediyesi, yarışmada ödül alan ve almayan tüm çalışmaların, katılımcının ismi açık olarak belirterek, 5846 sayılı yasa kapsamındaki tüm kullanım hakkına sahip olacaktır. 
b-) Katılımcılar, yarışmaya gönderdikleri ürünleri, Çaycuma Belediyesinin tüm çalışmalarında, tanıtımlarında, etkinliklerinde ve eğitimlerinde kullanmasını kabul eder. Eserlerin kullanım hakkına da sahip olan Çaycuma Belediyesi afiş, katalog, broşür, hediye kitap gibi tanıtım malzemelerinde bu eserleri kullanabilir, çoğaltabilir, sergileyebilir. 
c-) Çaycuma Belediyesi ödül alan veya almayan eserleri teslim edildiği andan itibaren basın, radyo ve televizyon ve diğer kitle iletişim araçlarında kullanabilir. 
d-) Katılımcılar, yarışmaya gönderdikleri eserlerinin internet ortamındaki yayınlarda, afiş, broşür, katalog, ajanda, poster, takvim gibi basılı eserlerde, CD, DVD gibi dijital ortamlarda kullanım hakkını Çaycuma Belediyesine devrettiğini kabul ve taahhüt eder. 
e-) Katılımcı, yarışmaya gönderdiği yapıtın tümüyle kendisine ait olduğunu beyan eder. 3. kişilerin 5846 sayılı FSEK ve diğer yasalardan kaynaklanabilecek isteklerinin tek ve mutlak muhatabı olan yarışmacı, esere ilişkin hukuki ve cezai sorumluluğun da tümüyle kendisine ait olduğunu kabul eder. Katılımcı sayılan hususlarla ilgili Çaycuma Belediyesinin herhangi bir hukuki ve cezai sorumluluğu bulunmadığını, eser sahibine rücu hakkının saklı tutulduğunu taahhüt eder. 
f-) Eserin kullanım hakkı katılımcıyla yarışmayı düzenleyen kurum olarak Çaycuma Belediyesine aittir.  
g-) Yarışmaya katılan kişiler yarışma şartları, seçici kurul kararları ve şartnamede yazılı diğer hususları peşinen kabul etmiş sayılır. Şartnamede belirtilmeyen hususlarda veya tereddüt halinde, katılımcı ile Çaycuma Belediyesi arasında çıkabilecek anlaşmazlıklarda, Seçici Kurul hakemlik yapacaktır. Karşılaşılabilecek ihtilaf durumlarında Seçici Kurul yetkilidir. 
h-) Ödül kazandığı halde törene katılamayanların ödülleri yarışmacıların adreslerine gönderilecektir, maddi ödüller ise banka hesaplarına yatırılacaktır. Hak sahibinin IBAN numarasını bildirmemesi durumunda ödül bedeli, sonuçların açıklandığı tarihten itibaren 1 yılın sonunda zaman aşımına uğrar. Zaman aşımı durumunda hak sahibinin ödül, telif vb. herhangi bir talebi olamaz. 
9. İLETİŞİM 
Mete Arif TOKMAK 
0532 259 49 59 
WEB: 
ADRES: 
Yeni Mahalle Uğur Mumcu Caddesi No: 29  ÇAYCUMA  / ZONGULDAK
Kaynak: 

25.4.24

9. Uluslararası Hayvan Karikatürü Yarışması 2024, Sırbistan

9. Uluslararası Hayvan Karikatürü Yarışması 2024, Sırbistan
Animal Cartoon websitesi (www.animalcartoon.net), Informatika bilişim teknolojileri şirketi ve Belgrad Hayvanat Bahçesi işbirliğinde düzenleniyor.
• Yarışma 18 yaşın üzerindeki tüm dünya çizerlerine açıktır.
• Konu: DENİZ HAYVANLARI (SEA ANIMALS)
• Sayı: En fazla 5 eser. Karikatürler daha önce ödül kazanmış olmamalıdır.
• Teknik: Serbest. Orijinal karikatürler ve dijital tekniklerle üretilmiş eserler e-posta yoluyla kabul edilecektir.
• Boyut: A4 (29.7 X 21 cm)
• Ödüller:
1.lik: 300 Avro
2.lik: 200 Avro
3.lük: 150 Avro
Ayrıca 10 adet Diploma verilecektir.
• PDF formattaki yarışma albümünü tüm katılımcılar yarışma sitesinden indirebilecektir.
• Son katılma: 01 Eylül 2024 
• Katılan eserler, düzenleyenlerin mülkiyetine geçer, çeşitli amaçlarla kullanılabilir, yayınlanabilir, sergilenebilir.
• Sergi: 01 Ekim 2024 - 01 Ekim 2025, Belgrad Hayvanat Bahçesi (BEO ZOO VRT). Daha sonra başka kentlerde ve ülke dışında da sergi açılacaktır.
• Katılım:
• Eserler dijital olarak (A4, en fazla 300 dpi, JPEG veya TIFF formatta, her eser en fazla 3 MB - daha büyük eser dosyaları açılmayacak ve kesinlikle kabul edilmeyecektir) ve kişisel bilgiler (name, address, e-mail, photo, brief CV / ad soyad, posta adresi, e-mail adresi, foto, kısa biyografi) bir .doc format dosyası (PDF kabul edilmez) halinde eklenmiş olarak şu adrese gönderilmelidir: info@animalcartoon.net 
• Sıkıştırılmış dosyalar; zip, rar vb. formatlar kabul edilmez.
• Ulaşan ve önseçimden geçen eserler aynı gün Animalcartoon sitesinde yayına eklenecektir.
• Katılımcılar bu koşulları peşinen kabul etmiş sayılır.
• Haberleşme: 
Spiro Radulovic, Karikatürist 
Animal Cartoon site yöneticisi 
info@animalcartoon.net .