Aydın Büyükşehir Belediyesi 2. Ulusal "Kadına Şiddet" Karikatür Yarışması 2024, Türkiye

T.C. AYDIN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

2. ULUSAL "KADINA ŞİDDET"

KARİKATÜR YARIŞMASI 2024

KATILIM ŞARTNAMESİ

BİRİNCİ BÖLÜM 

KONU: “KADINA ŞİDDET” 

AMAÇ: Kadına şiddet konulu yarışmanın amacı, toplumda kadına yönelik şiddetle ilgili farkındalık yaratmak, bu önemli sosyal sorunu görünür kılmak ve şiddetle mücadele konusunda toplumsal bilinci artırmaktır. Yarışma, kadına yönelik her türlü fiziksel, psikolojik, ekonomik ve cinsel şiddetin kabul edilemez olduğunu vurgularken, sanat ve yaratıcı ifadeyi kullanarak bireylerin bu konuda daha duyarlı ve bilinçli olmalarını teşvik etmeyi hedeflemekte; ayrıca, çözüm odaklı yaklaşımların tartışılmasına ve şiddetle mücadele yollarının keşfedilmesine katkıda bulunmaktadır. 

Tüm katılımcılarımıza başarılar dilerim. 

Özlem ÇERÇİOĞLU

T.C. Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı

YARIŞMAYA KATILACAKLARDA ARANACAK ŞARTLAR 

1. Yarışma ulusal ölçekte düzenlenmiş olup; T.C. vatandaşı olan ve karikatürlerin son teslim tarihine göre 18 yaş ve üzeri amatör, profesyonel tüm karikatürcülerin katılımına açıktır. 

2. Seçici Kurul üyeleri ve bu üyelerin birinci derece yakınları ile Kültür Ve Sosyal İşler Dairesi çalışanları yarışmaya katılamazlar. Bu durumun sonradan öğrenilmesi durumunda şayet ödül alınmış ise, ödülün iadesi ve yapılan giderler tarafından talep edilecektir. 

İKİNCİ BÖLÜM 

YARIŞMAYA KATILACAK KARİKATÜRLERDE ARANACAK NİTELİKLER:

Yarışmamıza yapay zekâ ile üretilen karikatürler kabul edilmeyecektir. Bu kurala uymayan çalışmalar diskalifiye olacaktır. 

1. Çizim tekniği serbesttir, renkli veya siyah beyaz ve yazısız olmalıdır. Karikatürler bilgisayar çıktısı olarak (fotoğraf ve fotokopi olmayacaktır) veya orijinal olarak posta, kargo ile zarar görmeyecek biçimde gönderilecektir. Ya da elden teslim edilebilecektir. Zarf içerisinde, tüm karikatürlerin arka yüzünde, en alt köşesinde kendi el yazısı ile mavi kalemle yazılmış (Karikatür görseline zarar vermeyecek şekilde) çizerin Adı ve Soyadı, T.C. Kimlik No ile imzasının (ıslak imza) ve iletişim bilgileri olması gerekmektedir. 

2. Çizerler, eserleriyle birlikte kimlik bilgilerini içeren formu doldurup karikatürle birlikte göndermeli ya da elden teslim etmelidir. 

3. Gönderilecek karikatürler daha önce hiçbir ulusal ve uluslararası yarışmada ödül almamış olmalıdır. Seçici kurulun aynı ya da benzer saydığı veya başka bir karikatürcüye ait olduğunu, kopyalandığını tespit ettiği karikatürler değerlendirilmeyecek ve diskalifiye edilecektir. 

4. Ödül alan katılımcıların beyan ve kabuller dışında hareket ettikleri, kural ihlali yaptıkları anlaşılır ise katılımcının elde ettiği ödül, unvan ve her türlü kazanımları geri alınır. Ödül iptal edilir. Bu ve benzer durumda her türlü olası tartışmalar, çalıntı ve benzer iddialar ile telif gibi hususlarda sorumlusu ve muhatabı tümüyle karikatüre imza eden ve gönderen katılımcı olacaktır. 

5. Karikatür boyutları en büyük A3 kâğıt ebadı (42 x 29,7 cm) veya en küçük A4 kâğıt ebadı (21 x 29,7 cm) olmalı ve herhangi bir zemine yapıştırılmamalı ve kesinlikle katlanmamalıdır. 

6.Yarışmacıya ait her hangi bir işaret, simge, sembol veya imza karikatürün ön yüzünde olmamalıdır. 

7.Yarışmacılar en fazla üç (3) adet karikatür gönderebilirler. Her karikatüre ayrı ayrı isim ve imza atılmalıdır. 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 

ESERLERİN TESLİMİ: 

1. Eserin gönderileceği veya teslim edilecek zarfın üzerine: “KADINA ŞİDDET” konuluT.C. Aydın Büyükşehir Belediyesi Ulusal Karikatür Yarışması 2024” yazısı ile katılımcının adı ve soyadı yazılarak, Şartnamede belirtilen adrese en geç 11 KASIM 2024 Pazartesi günü mesai bitimine (17.30) kadar gönderilmelidir ya da elden teslim edilmelidir. 

2. Katılımcılar, eserlerini yalnızca Aydın Büyükşehir Belediyesinin belirlemiş olduğu adrese gönderecekler veya teslim edeceklerdir. İadeli taahhütlü posta veya kargo ile gönderileceği gibi elden aynı adrese tutanak karşılığı teslim edilebilir. İadeli taahhütlü posta veya kargo ile müracaatlarda, ilan edilen teslim süresi için son gün; Karikatür içeren zarfın postaya verildiği değil, idareye ulaştığı tarih kabul edilecek olup bu tarih 11 KASIM 2024 Pazartesi günü mesai saatini (17.30) geçmeyecektir. Postadaki veya teslimdeki gecikmelerden kesinlikle Aydın Büyükşehir Belediyesi sorumlu olmayacaktır. Bu adrese gönderilmeyen veya teslim edilmeyen eserler değerlendirmeye alınmayacaktır. 

3. Elden teslim edecek olan katılımcılar son teslim tarihi günün mesai saati bitimine kadar Aydın Büyükşehir Belediyesi Vali Yazıcıoğlu Kültür Merkezi’ne (Kurtuluş Mah. Adnan Menderes Bulvarı No:80 Efeler/AYDIN) adresindeki ilgili birime teslim edeceklerdir. 

YARIŞMA TAKVİMİ 

1. Karikatürlerin verilen adrese en son ulaşması gerektiği tarih; 11 KASIM 2024 Pazartesi günü mesai bitimine kadardır. 

2. Seçici kurul, yarışma eserlerinin değerlendirilmesi amacıyla 13 Kasım 2024 Çarşamba günü bir araya gelecektir. 

3.Karikatür yarışması sonuçları; 15 KASIM 2024 Cuma günü sosyal medya ve diğer çeşitli yayın organları ile kamuoyuna duyurulacaktır. 

4. Ödül töreni; T.C. Aydın Büyükşehir Belediyesi tarafından belirlenen gün ve tarihte sergi açılışı yapılacak, ardından törenle ödül alan yarışmacılara takdim edilecektir. 

5.Sergilenmeye değer bulunan karikatürler; Vali Yazıcıoğlu Kültür Merkezinde 25 Kasım - 27 Aralık tarihleri arasında veya daha sonra belirleyeceği yerde ya da farklı bir tarihte sergilenebilecektir. İdare daha sonra ayrıca belirleyeceği tarih ve yerlerde de aynı eserler ile başka sergiler açabilecektir. 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 

SON HÜKÜMLER: 

1. Seçici Kurulun sergilenmeye değer bulduğu karikatürleri Aydın Büyükşehir Belediyesi öncelikle Vali Yazıcıoğlu Kültür Merkezi’nde veya başkaca belirleyeceği yerde ya da yerlerde sergileyebilecektir. 

2. Aydın ili dışında oturan ve yarışmada ödül kazanan katılımcıların ödül törenine katılımları için sadece şahsına ait konaklama ve yemek gibi ağırlanması Aydın Büyükşehir Belediyesi tarafından belirlenen yerde yapılacaktır. (Yarışmacıların beraberinde getirecekleri misafirlerin ulaşım, konaklama, yemek vs. iaşeleri kendilerine ait olacaktır.) 

3. Ödül kazanan yarışmacıların ödüllerini almaya gelemedikleri takdirde tarafımıza ulaştırdıkları adreslerine kargo ile gönderim yapılacaktır. Hak sahibinin adresinde bulunamaması veya sair sebeplerle ödülünü almaması durumunda ödülü, sonuçların açıklandığı tarihten itibaren 6 (altı) aylık zaman sonunda zaman aşımına uğrar. Zaman aşımı durumunda hak sahibinin ödül, telif vb. herhangi bir talebi olamaz. 

4. Tüm katılımcıların (Ödül kazananlar hariç) Ulaşım-Konaklama vs. katılım ile ilgili giderleri kendileri tarafından karşılanacaktır. 

5. Katılımcı ödül alsın veya almasın karikatürlerin her türlü kullanım haklarından Karikatürün katılımcısının adı ve soyadı ile birlikte olmak şartı ile T.C. AYDIN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ de yararlanabilecek, çeşitli sosyal ya da görsel her türlü medya, yazılı ve sözlü basın veya sair yayın organlarında afiş, ilan vs. yerlerde kullanabilecektir. Katılımcı yarışmaya katılarak bu hükümleri önceden kabul etmiş sayılacak, ayrıca bir sergileme, kullanım, yararlanma, telif vs. ücret veya ödeme talep etmeyecektir. 

6. Yarışmaya katılan karikatürler geri gönderilmeyecektir. Dereceye giren veya girmeyen karikatürler Aydın Büyükşehir Belediyesi tarafından ticari amaçla olmamak kaydı ile kültürel veya sosyal amaçlı faaliyetlerde, organizasyonlarda, çalışmalarda kullanılabilecek veya yayınlanabilecektir. 

7. Yarışmaya gönderilen karikatürler içerisinden, seçici kurul tarafından seçilen ve sergilenmeye değer görülen eserler Aydın Büyükşehir Belediyesi’nce gerek duyulması halinde hazırlanacak bir albümde toplanacaktır. Bu albümler yalnızca yarışmada dereceye giren ve sergilenmeye değer bulunan ve albümde karikatür görselleri yayınlanan katılımcılara birer adet gönderilecektir. 

8. Yarışma sonunda ödül kazanan, sergilenme ve albüme girmeye hak kazanan eserler üzerindeki 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 21’inci maddesinde tanımlanan işleme, 22’nci maddesinde tanımlanan çoğaltma, 23’üncü maddesinde tanımlanan yayma, 24’üncü maddesinde tanımlanan temsil ve 25’inci maddesinde tanımlanan işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletim mali hakları eser sahibi ile birlikte süresiz olarak Aydın Büyükşehir Belediyesi’ne ait olacaktır. Aydın Büyükşehir Belediyesi bu haklar çerçevesinde eseri, süresiz olarak, Ulusal ve Uluslararası, Türkçe veya diğer tüm dünya dillerinde, her türlü ortam ve her türlü materyal içeriğinde eser sahibinin ismini belirterek kullandırabilecektir. 

9. Yarışmaya gönderilen, Ödül verilen sergilemeye ve albüme seçilen eserlere her ne sebeple olursa olsun herhangi bir ücret ödenmez ve eser sahibi herhangi ücret talep edemez. Ödül alan, sergilenen ve “Kadına Şiddet Karikatür Yarışma Albümü” yapılması halinde, yapımı gerçekleşen albümden bir defaya mahsus olmak üzere (1 adet) kendilerinin belirtmiş olduğu adrese gönderilecek ya da ödül törenine katılmaları halinde kendilerine elden teslim edilecektir. 

10. Yarışma komisyonu gerekli gördüğü takdirde yarışma takvimi üzerinde değişiklik yapabilir veya yarışmayı iptal edebilir. Bu durumda, katılımcılar bir hak talebinde bulunamaz. 

11. Yarışmaya katılımıyla birlikte, tüm katılımcılar yukarıdaki koşulları kabul etmiş ve bu koşullara aynen uyacaklarını taahhüt etmiş sayılırlar. 

ÖDÜLLER: 

Birincilik Ödülü: 20.000 TL - Başarı Belgesi - Yarışma Albümü 

İkincili Ödülü: 10.000 TL - Başarı Belgesi - Yarışma Albümü 

Üçüncülük Ödülü: 5.000 TL - Başarı Belgesi - Yarışma Albümü 

Mansiyon Ödülleri: (3 çizere) - Tablet Bilgisayar - Başarı Belgesi - Yarışma Albümü. 

SEÇİCİ KURUL: 

Mustafa YILDIZ - Karikatürist 

Halit Kurtulmuş AYTOSLU - Karikatürist 

Yüksel CENGİZ - Karikatürist 

Burcu YÖRÜ - Aydın Büyükşehir Belediyesi Psikoloğu 

Duygu TEKKOL - Aydın Büyükşehir Belediyesi Sosyoloğu 

KOMİSYON ÜYELERİ: 

Komisyon Başkanı: Tahir OLÇUM - Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanı 

Komisyon Koordinatörü: Hulusi Utku GÜNGÖR - Kültür Sanat Kongre Merkezleri ve Konservatuar Şube Müdür V. 

Komisyon Koordinatörü: Altan ÖZHAN - Kültür Merkezi Tahsis Sorumlusu 

KARİKATÜR YARIŞMASI VE ESER GÖNDERİM İLETİŞİM ADRESİ: 

ALTAN ÖZHAN (Yarışma Koordinatörü): 0 (256) 214 38 14 (dâhili 1) 

Vali Yazıcıoğlu Kültür Merkezi Santral: 0 (256) 444 40 09 (dâhili 1212) 

Eserlerin Teslim Adresi: 

Kurtuluş Mah. Adnan Menderes Bulvarı No: 80 Vali Yazıcıoğlu Kültür Merkezi - Efeler/AYDIN - Posta kodu: 09100 

SON KATILIM TARİHİ: 11 KASIM 2024 Pazartesi günü mesai bitimine (17.30) kadardır. 

* 

KATILIM FORMU Aydın Büyükşehir Belediyesi websitesinden indirilebilen yarışma şartnamesinin son sayfasındadır: aydin.bel.tr .

Kıbrıs, Girne'de 2024 Altın Zeytin Mizah Hizmet Ödülleri verildi

23. Uluslararası Zeyin Festivali Çerçevesinde

Zeytinlik Köyünde Gerçekleştirilen Törende

2024 ALTIN ZEYTİN MİZAH HİZMET ÖDÜLLERİ VERİLDİ

Girne Belediyesi ile Kıbrıs Türk Karikatürcüler Derneği temsilcilerinden oluşan Uluslararası Zeytin Mizah Şenliği Düzenleme Komitesi Üyeleri’nin değerlendirmesi sonucunda, Kıbrıs Türk Mizah Kültürü’ne ve Dünya Karikatür Sanatı’na önemli katkılar sağlayan kişilere verilen geleneksel “Altın Zeytin Mizah Hizmet Ödülleri” sahiplerine iletildi.

23. Uluslararası Zeytin Festivali çerçevesinde, 06 Ekim 2024 Pazar günü, Zeytinlik köyünde gerçekleştirilen ödül töreni öncesinde Girne Belediye Başkanı Murat Şenkul, Kıbrıs Türk Karikatürcüler Derneği Başkanı M. Serhan Gazioğlu ve Genel Sekreter Hüseyin Çakmak birer konuşma yaptılar. Konuşmaların ardından, 2024 Altın Zeytin Mizah Hizmet Ödülü ve 13. Uluslararası Karikatür Yarışması'nda özel ödül kazanan kişilere ödülleri, Girne Belediye Başkanı Murat Şenkul, Girne Belediyesi Meclis Üyesi ve Kültür - Sanat Komitesi Başkanı Ziya Egemen Sencer ve Kıbrıs Türk Karikatürcüler Derneği Başkanı M. Serhan Gazioğlu tarafından takdim edildi.

Törende hazır bulunan ve ödül alan sanatçılar şunlardır:

Doğan Erçağ

Mizahi Tiyatro dalında oynadığı oyunlar,

canlandırdığı karakterler nedeni ile.

Orkun Bozkurt

Mizahi Öykü dalında yaptığı katkılar nedeni ile.

Zafer Tutkulu

Kıbrıs Türk Karikatür Sanatı’na yaptığı katkılar nedeni ile.

Ayhan Alkan (Birleşik Krallık)

13. Uluslararası Karikatür Yarışması, Zeytin konulu bölüm özel ödül.

Christakis Skoufaris (Kıbrıs)

13. Uluslararası Karikatür Yarışması, Zeytin konulu bölüm özel ödül.

Buse Çelikdal (Kuzey Kıbrıs)

Kıbrıs Türk Karikatürcüler Derneği Başarı Ödülü.

9. Semarang Uluslararası Karikatür Sergisi 2024, Endonezya

9. Semarang Uluslararası Karikatür Sergisi 2024, Endonezya

27 Kasım 2024 tarihinde Endonezya'da Yerel Yönetim Başkanlıkları Seçimi yapılacak. 37 vilayet ve 508 şehirde aynı günde gerçekleştirilecek bu seçim dünya tarihinde eşzamanlı yapılan en büyük seçim olacak. İşte bu nedenle, Semarang Uluslararası Karikatür Sergisi (SICE) Vakfı, Semarang vali ve vekili adayı Bocahe Yoyok Joss hareketi ve ülke genelinde seçime katılacak siyasi partilerle işbirliği yaparak 9. Semarang Uluslararası Karikatür Sergisi 2024'ü düzenliyor. Kurallar şöyle: 

● Konu: Mutlu Genel Seçim (Happy General Election) 

● Sayı: En çok 5 karikatür 

● Boyut: A3, 300 dpi, JPG/JPEG ve serbest teknik 

● Son katılım: 03 KASIM 2024 Pazar 

● Kurallara uymayan işler sergilenmez. 

● Ödüller: Jürinin seçeceği 5 eser sahibine, düzenleme kurulu tarafından ödül/kupa/andaç ve hediyeler verilecektir. Tüm katılımcılara sertifika gönderilecektir. 

● Seçilen eserler 10-17 Kasım tarihleri arasında Semarang kent merkezi Simpang Lima'da sergilenecektir. 

● Karikatürler, katılımcı kimlik bilgileri eşliğinde şu adrese yollanmalıdır: sice.yoyokjoss@gmail.com

● Yarışmaya katılan çizer, eser(ler)ini sergiyi düzenleyenlere devretmiş sayılır. 

● Gönderilen eserler, düzenleyenlerin mülkiyetine geçer. 

* 

Kaynak: caricaturque & tabrizcartoons.

Kıbrıs, Girne'de 13. Uluslararası Karikatür Yarışması 2024 Sergisi açıldı

23. Uluslararası Zeytin Festivali Çerçevesinde

ULUSLARARASI KARİKATÜR SERGİSİ AÇILDI

Girne Belediyesi tarafından geleneksel olarak düzenlenen 23. Uluslararası Zeytin Festivali, 2 Ekim 2024 tarihinde, Zeytinlik köy meydanında başladı. 

23. Uluslararası Zeytin Festivali çerçevesinde, Girne Belediyesi ile Kıbrıs Türk Karikatürcüler Derneği'nin geleneksel olarak düzenledikleri 13. Uluslararası Karikatür Yarışması Sergisi de Zeytinlik köy meydanında Girne Belediye Başkanı Murat Şenkul ile Cumhurbaşkanı Ersin Tatar tarafından açıldı. Zeytin Mizah Şenliği 2024 kapsamında düzenlenen "Zeytin" ve "Serbest" konulu 13. Uluslararası Karikatür Yarışması’na bu yıl 40 ülkeden 149 çizer 543 eser ile katılmıştı. 

Kıbrıs'tan Murat Şenkul (Onursal Başkan), M. Serhan Gazioğlu, Musa Kayra, Zafer Tutkulu, Elif Atamaz, Hüseyin Çakmak; Türkiye'den Kemal Özyurt, Fahriye Çıtaklı; Ukrayna'dan Olena Tsuranova ve Sergii Riabokon'dan oluşan uluslararası seçici kurul üyelerinin yaptığı değerlendirme sonrasında büyük ödül ile ilk üç ödülleri şu çizerler kazanmıştı: 

Büyük Ödül (Zeytin Konulu Bölüm): Altın Zeytin Heykeli: Saeed Sadeghi (İran)

"Serbest" konulu bölüm ilk üç ödül: Birincilik Ödülü – Altın Zeytin Heykeli: Ivailo Tsvetkov (Bulgaristan), İkincilik Ödülü – Gümüş Zeytin Heykeli: Mete Ağaoğlu (Türkiye), Üçüncülük Ödülü – Bronz Zeytin Heykeli: Slobodan Butir (Hırvatistan). 

"Zeytin" konulu bölüm ilk üç ödül: Birincilik Ödülü – Altın Zeytin Heykeli: Doru Axinte (Romanya), İkincilik Ödülü – Gümüş Zeytin Heykeli: Firuz Kutal (Norveç), Üçüncülük Ödülü – Bronz Zeytin Heykeli: Oleksiy Kustovsky (Ukrayna). 

13. Uluslararası Karikatür Yarışması Sergisi 6 Ekim 2024 tarihine kadar Zeytinlik köy meydanındaki festival alanında ziyarete açık kalacak.

Saadet Demir: Emeğe saygı derken...

EMEĞE SAYGI DERKEN...

Çizgi roman gruplarından birinde bir paylaşıma rastladım. Değerli bir çizgi roman ustamızın basımı yapılan son eserinin orijinal sayfalarını hediye olarak isteyenlere istinaden kaleme alınmış bir yazıydı. Bu paylaşımın düşündürdüğü çok şey oldu. Geçenlerde, Oğuz Aral’ın orijinal çizimlerinin haraç mezat satışa sunulduğunu duymuştuk. Gırgır dergisi o zamanlarda Ertuğrul Akbay’a geçince, ayrılan dergi çizeri pek çok ismin dergide kalan orijinal karikatürlerindeki imzaları silinerek dergide yayınlanmıştı, tam bir emek hırsızlığı hakimdi. Ve yıllar sonra o el değiştirmeden kalan eserler, orijinal çizimler birileri tarafından açık arttırma usulü satılıyordu. 

Bir çizgi romanı satın almanız o eserin orijinal sayfalarını çizerinden hediye olarak isteme hakkını vermemeli (yazıda bu konu çokça ele alınmıştı ve çoğu kişi, eseri satın aldığı için orijinal sayfaları da hediye olarak isteme hakkı olduğunu söylüyordu). Eserin sahibi eğer kendisi istiyorsa hediye edebilir. Bir çizgi roman basılsa bile orijinal sayfaları bir bütün olarak muhafaza edilmeli. Sayfalar isteyenlere hediye edildiğinde ortada orijinal eser kalmayacak… Bunu yapanlar tamamen iyi niyetli olsalar bile yıllar sonra oldukça değerli ve nadide bu sayfalar birilerinin eline geçecek ve açık artırmada ya da koleksiyonculara satılacak, hatırı sayılır meblağlar kazanılacak ama eser sahibinin bundan haberi ve hakkı dahi olmayacak. Böyle bir adaletsizliğe kimse göz yummamalı… 

Çoğu çizerin, özellikle portre çizeri arkadaşların ortak sıkıntısıdır, “Benim de bir portremi çizsene! Herkesi çiziyorsun, bir beni çizmedin” söylemleri… Bu işi pek çok çizer geçim amacıyla yapıyor, başka bir mecraları kalmadı çünkü… Siz bir doktora gidip “Aşk olsun doktorcum, beni de bir tedavi etmedin şöyle. Beni de ameliyat edip aradan çıkarsan eline mi yapışır?” diyor musunuz? 

Geçtiğimiz aylarda yaşadığım bir durumu aktarayım. Uzun yıllardır tanıdığım ziraat teknikeri bir arkadaşım benden bir zirai ilaç firmasının yeni çıkaracağı yaprak gübresi için kutu ve etiket tasarlamamı istedi. “Sen tasarımı yap, baksınlar, beğenirlerse sana onlardan çok iş çıkar” gibi bir tavırda bulundu… Yani sen yap da beğenirlerse hem senin tasarımı kullanırlar ama ücret bekleme, bakarsın iş de çıkar da üç beş kuruş kazanırsın mantığı! Eşinin bir butiği vardı ve ben de “Ben eşinin butiğine geleyim, istediğim giysileri alıp gideyim. Beğenirsem sonrasında size müşteri yönlendiririm desem” dedim. “O nasıl söz, o giysiler babasının hayrına mağazaya gelmiyor” dedi, ben de “Babamın hayrına emek vermiyorum. Bunu bari sen söylemeseydin” deyince benimle irtibatını kopardı, iyi de oldu tabii… 

Özetle, çizgi, portre, çizgi roman, tasarım pek çoğumuzun asıl mesleğidir. Talepte bulunduğunuz kişi gönüllü olmadıkça, kendisi ücretsiz yapacağını beyan etmemişse, çok samimi de değilseniz hediye babında isteklerde bulunmak emeğe büyük bir saygısızlıktır istisnasız. Yıllar sonra zor durumda kaldığınızda kimsenin umurunda da olmuyorsunuz. Üstüne üstlük “Niye sözleşme yapmadın, niye kapora almadın, niye güvenmediğin insanlarla iş yapıp kazık yiyince de söyleniyorsun” babında akıl vermelere maruz kalıyorsunuz, işinize tek kuruş ödemeden menfaat sağlamak isteyenler tarafından…

Saadet Demir

Kıbrıslı karikatürcü Zafer Tutkulu ile e-söyleşi

13. Girne Uluslararası Karikatür Yarışması 2024 Seçiciler Kurulu toplantısı dolayısıyla ilk kez gittiğim Kıbrıs’ta tanıştığım birçok yeni isimden Kıbrıslı çizer Zafer Tutkulu, adada bulunduğum süreyi değerlendirmek için düşündüğüm söyleşi projesine olumlu bakınca, öbür ihtimallere geçmeden sorularımı hazırladım ve e-postayla gönderdim. 

Kıbrıslı karikatürcü Zafer Tutkulu ile e-söyleşi

K.Ö. Kıbrıs Karikatürcüler Derneği’nin sergi haberlerinde çalışmalarını gördüğümüz Zafer Tutkulu, ne diyorsun bu karikatür uğraşısı için? Bir tutku mu, hobi mi sence, yoksa kimliğimizi oluşturan “olmazsa olmaz”ımız mı, en azından senin için? 

Z.T. Bana böyle bir söyleşi imkanı tanıyıp, fikirlerimi açıklama fırsatı verdiğiniz için çok teşekkür ederim. Ayrıca Zeytin Festivali karikatür yarışmasında jüri üyeliğini kabul edip katkı koymanız bizim için çok önemli ve değerliydi. Teşekkürler... 

İnsanların neden sanat ürünlerini ürettikleri ile ilgili psikoloji, sosyoloji, sosyal psikoloji ve felsefe gibi birçok disiplin birçok farklı görüş belirtmiştir. Genelleme yapmadan kendimle ilgili şunu söyleyebilirim: Çizmek benim için düşünce ve duygularımın somut hale getirilmesidir, kısaca. Karikatürlerimle ulaştığım kişi veya gruplara, farklı bir bakış açısı sunarak farkındalık yaratma, onları ikna etme çabasıdır... 

K.Ö. Kıbrıs’ta olmak, bir adada yaşamak bir karikatürcüyü nasıl etkiliyor? Tabii ki Kıbrıs, sadece bir ada değil, son onyıllardaki çatışmalı, acı olaylarla dolu tarihiyle, bir çeşit yıkılmamış Berlin Duvarı’nı tüm adalılar, hatta turistler her gün deneyimliyor, ya da o bilinçle yaşıyor. 

Z.T. Dediğiniz gibi Kıbrıs sadece bir ada değildir. Öyle bir ada ki, tarih boyunca uygarlıkların elde etmeye çalıştığı, bunun için savaşlar yapılan bir ada... Elbette böyle bir coğrafyanın insan üzerindeki etkileri oldukça çoktur. Kendimle ilgili saptadığım şey; tüm bunların bende daha "BARIŞÇIL" bir kişilik gelişimine neden olduğudur. Bu yüzden karikatürlerimde "savaş-barış" konusu en çok işlediğim konulardır... 

K.Ö. Kıbrıs Türk Karikatürcüler Derneği olarak bir meslek örgütünüz var ve okuduğum kadarıyla yönetimde de görev alıyorsun. Kıbrıs basınında çalışan, gazetelerde karikatür çizen üyeleriniz var. Dernek çatısı, genel olarak, çizerlere ne gibi ufuklar açıyor, mesleki gelişime ne tür katkılar sunuyor?

Z.T. Evet. Kıbrıs Türk Karikatürcüler Derneği adında bir derneğimiz var. Derneğimiz Kıbrıs Türk Toplumu’nun dünyaca kabul edilen ender örgütlerinden biridir. Bu yönüyle Kıbrıs Türk Toplumu’nun tanıtılması gibi önemli bir katkısı vardır. Bu kadar önemli bir misyonu olan derneğimize hükümetlerin (eleştirilerden korkacak olsalar gerek) yeterli desteği vermediğini görüyoruz... Derneğimiz Kıbrıs’ta karikatürün tanıtılması, yaygınlaştırılması ve topluma yeni çizerler kazandırılması ile ilgili olarak oldukça çok çaba harcamaktadır. Bununla ilgili imkanları ölçüsünde sergi, yarışma, organizasyonlar ve yayınlar yapmaktadır. Üyelerimizin FECO üyeliğini almasına aracı olmakta ve üyelerine FECO basın kartı sağlayarak karikatürcülerimizin bir takım haklardan yararlanmasını sağlamaktadır... 

K.Ö. Yayınlanmış editoryal işlerin ödüllendirildiği yıllık karikatür yarışmaları var dünyada, ama çok azaldı bunlar. İnternetin yaygınlaşması, hem kağıda basılı yayıncılığı geriletti, hem de dileyen her bir kişinin kendini yayıncı, yazar, çizer hissetme olanağını getirdi (Telif alma, yani bu etkinliğinden geçimini sağlayacak para kazanma hakkı buharlaştı bu arada). 

Kıbrıs, Girne’deki Zeytin karikatür yarışması gibi bazı klasik yarışmalar halen başarılı görülen katılımcı çizerlere bir çeşit telif sayılabilecek nakit ödüller veriyor, fakat bu yarışmalar da fazla değil. Öte yandan, üretilen karikatürün asıl hedefi olan mesajını iletmek, izleyeni düşündürüp değiştirecek etki yaratmak konusu neredeyse unutuldu; belki bundan, yarışma albümü de eski değerini kaybetmekte. 

Bunlar benim kişisel düşüncelerim, biraz karamsar şeyler. Çizer olarak, karikatürün geleceğini, özellikle internet bağlamında, nasıl görüyorsun? Açıkçası, karikatürden kazanç mümkün mü sence? 

Z.T. Karikatürün şu anki durumu ile ilgili söylediklerinize katılıyorum. Evet, yazılı basın dijital ortamdan olumsuz etkilenmiş, dolayısıyla karikatür de okuyucusuna ulaşma konusunda gerilemiştir. Bunu dünyanın evrildiği bir yer olarak kabul edip karikatüristler ve karikatür örgütleri yeni seçenekler yaratmak zorundadır. Şunu söylemek isterim ki, şu an sosyal medyada, görsel içerik yazıya göre daha çok ön plandadır. Emoji kullanımı hızla artmaktadır. Karikatürün dijital ortama doğru bir şekilde taşınması, aktarılması halinde olumlu bir yanıt bulacaktır diye düşünüyorum. Dijital dergi, gazete ve televizyonlarla işbirliği yapılarak, karikatürün bu platformlarda yer bulması sağlanmalıdır. 

Yarışmalar konusu: Yapılan yarışmalar elbette önemlidir ve devam ettirilmelidir. Yarışmaların da kendine özgü bir takım sorunlarını aşmak konusunda duyarlılık gösterilmelidir. Kopya karikatürler önemli bir sorundur. Katılım koşullarında söz verilen ilkelere sadık kalınmalıdır. Aynı şekilde, katılım koşullarının sınırları çok iyi çizilmelidir... Değerlendirmelerde hassas olunmalı, yarışmaların güvenirlikleri zedelenmemeli... NFT'lere muhafazakar bakılmamalı, karikatürlerin NFT olarak mintlenmesi (basılması) ve satışa sunulması da bir seçenektir. Bu, hem karikatürcülerin bir miktar para kazanmasını, hem de ürettiği karikatürün zincir (blockchain) ağı vasıtasıyla, fikrin sahibi olduğunun kayıt altına alınmasını sağlayacaktır... Son olarak şunu ifade etmek isterim; karikatür eskiden olduğu gibi etkin değildir diyerek yakınmak yerine, daha önce kullanılan yöntemler yanında yeni yöntemler denemek ve yaratmak bir gerekliliktir.

(Karikatürler: Zafer Tutkulu).